| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| ETF فیوچرز بیت کوین چیه؟ | صندوق بورسی که به‌جای نگهداری بیت‌کوین واقعی، روی قراردادهای آتی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری می‌کنه. |
| نحوه عملکرد | از نوسانات قیمت آینده بیت‌کوین سود می‌گیره؛ نه از قیمت لحظه‌ای یا بیت‌کوین واقعی. |
| تفاوت با ETF اسپات | اسپات، بیت‌کوین واقعی نگه می‌داره؛ فیوچرز فقط قراردادهای آتی داره. |
| مزایای اصلی | نیاز نداشتن به کیف پول، معامله راحت از طریق بورس، نظارت قانونی، مناسب تریدرهای حرفه‌ای. |
| مهمترین معایب | نداشتن خود بیت‌کوین، ریسک قراردادهای آتی، هزینه تمدید، اختلاف با قیمت بازار، محدود به ساعات بازار. |
| برای چه کسانی مناسبه ؟ | بیشتر برای تریدرهای کوتاه‌مدت، نوسان‌گیرها، و کسانی که دنبال استراتژی‌های فعال هستن. |
| چطور بخریم؟ | از طریق حساب بورسی و با نمادهایی مثل: BITO، BTF، BITS در بورس نیویورک یا نزدک. |
| ETF اسپات یا فیوچرز | اسپات مناسب سرمایه‌گذاری بلندمدته؛ فیوچرز مناسب نوسان‌گیری و معامله‌گری کوتاه‌مدت. |
| معروف ترین ETFهای فیوچرز | BITO، BTF، BITS، BITI – هرکدوم استراتژی خاص خودشونو دارن. |
| تأثیر بر بازار بیت‌کوین | باعث جذب سرمایه از بازارهای سنتی، بالا رفتن نقدینگی و اعتبار بازار کریپتو می‌شه، اما نوسانات قیمت رو هم ممکنه بیشتر کنه. |
ETF فیوچرز بیت کوین یه صندوق بورسیه که از قراردادهای آتی برای دنبال کردن قیمت بیت کوین استفاده می‌کنه. این قراردادها به جای خرید مستقیم بیت کوین، روی نوسانات آینده قیمت اون تمرکز دارن. یعنی ETF به‌جای نگهداری خود بیت کوین، با خرید و فروش قراردادهایی که به قیمت آینده بیت کوین مرتبط هستن، سعی می‌کنه سود مشابه بگیره.
این مدل سرمایه‌گذاری به معامله‌گرها اجازه میده بدون داشتن بیت کوین واقعی، از حرکت قیمتش استفاده کنن؛ اما در عین حال، ریسک‌هایی مثل اختلاف با قیمت واقعی، هزینه‌های مدیریتی و تمدید قراردادها هم وجود داره.
در ادامه مقاله، با ساختار و عملکرد ETFهای فیوچرز بیت کوین بیشتر آشنا می‌شیم، مزایا و معایبش رو بررسی می‌کنیم و نگاهی هم به تاثیرش روی بازار ارز دیجیتال می‌ندازیم.
پادکست ETF فیوچرز بیت کوین
زمان پادکست: 7 دقیقه
انواع ETF بیت کوین
وقتی صحبت از etf بیت کوین می‌شه، معمولاً با دو نوع اصلی طرفیم که هرکدوم ساختار و سازوکار مخصوص خودشونو دارن. این دو نوع، روش‌های متفاوتی برای دنبال کردن قیمت بیت کوین دارن و میزان ریسک و بازدهیشون هم متفاوته:
- ETF اسپات بیت کوین: این مدل مستقیماً بیت کوین واقعی رو می‌خره و نگه می‌داره. قیمت این ETF تقریباً همون قیمت لحظه‌ای بازار بیت کوینه، چون پشتش دارایی واقعی وجود داره.
- ETF فیوچرز بیت کوین: این یکی روی قراردادهای فیوچرز بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنه. یعنی به‌جای خرید خود بیت کوین، روی پیش‌بینی قیمت آینده اون تمرکز داره. قیمت ETF فیوچرز معمولاً با انتظارات بازار از آینده بیت کوین حرکت می‌کنه، نه قیمت فعلی اون.
مقایسه ETF اسپات و فیوچرز بیت کوین
| ویژگی | ETF اسپات بیت کوین | ETF فیوچرز بیت کوین |
|---|---|---|
| نوع دارایی | بیت کوین واقعی | قراردادهای آتی بیت کوین |
| نحوه قیمت‌گذاری | مستقیم و هم‌راستا با بازار | غیرمستقیم، بر اساس پیش‌بینی قیمت آینده |
| مالکیت دارایی | داره – بیت کوین نگهداری می‌شه | نداره – فقط قرارداد آتی داره |
| شفافیت | بالاتر – مشخصه چند بیت کوین داره | کمتر – ارزش از مشتقات گرفته می‌شه |
| پیچیدگی ساختار | ساده‌تر و قابل‌فهم‌تر | پیچیده‌تر – نیاز به درک بازار آتی |
| نوسان قیمت | به اندازه خود بیت کوین | بیشتر – به‌خاطر اهرم و تمدید قرارداد |
| نقدشوندگی و دسترسی | بالا – از طریق بورس، خرید و فروش آسون | بالا – مشابه اسپات، ولی حرفه‌ای‌تر |
| کارمزد | بین ۰.۳۹٪ تا ۱٪ | حدود ۰.۹۵٪ |
| مناسب برای | سرمایه‌گذاران عادی، میان‌مدت و بلندمدت | تریدرهای حرفه‌ای، کوتاه‌مدت، با استراتژی خاص |
با تایید ETFهای اسپات بیت کوین، حالا سرمایه‌گذارها انتخاب‌های بیشتری دارن. ETFهای اسپات و فیوچرز هرکدوم ساختار متفاوتی دارن و سطح دسترسی، ریسک، شفافیت و بازدهیشون متفاوته. تو این بخش قراره تفاوت‌های اصلی این دو نوع ETF رو ساده و کامل توضیح بدیم:
- دارایی پایه: ETF اسپات بیت کوین واقعی داره، اما ETF فیوچرز فقط قراردادهای فیوچرز رو نگه می‌داره و هیچ بیت کوینی توی صندوق نیست.
- نحوه دنبال کردن قیمت: ETF اسپات مستقیماً قیمت ارز دیجیتال بیت کوین رو دنبال می‌کنه، ولی ETF فیوچرز قیمت آینده بیت کوین رو پیش‌بینی می‌کنه و ممکنه اختلاف داشته باشه.
- مالکیت بیت کوین: با ETF اسپات، به‌صورت غیرمستقیم مالک بیت کوین می‌شی. ولی در ETF فیوچرز هیچ مالکیت واقعی‌ای وجود نداره.
- پیچیدگی و شفافیت: ETF اسپات ساختار ساده‌تری داره و مشخصه چقدر بیت کوین پشتشه. ولی ETF فیوچرز پیچیده‌تره و ارزشش از مشتقات مالی میاد.
- ریسک و نوسان: ETF فیوچرز به‌خاطر لوریج ارز دیجیتال و قراردادهای فیوچرز، نوسان بیشتری نسبت به ETF اسپات داره و ممکنه عملکرد متفاوتی با بیت کوین واقعی داشته باشه.
- کارمزد: ETFهای اسپات معمولاً کارمزد کمتری دارن. ETFهای فیوچرز علاوه بر کارمزد مدیریت، هزینه تمدید قرارداد هم دارن.
- مناسب برای چه کسانی؟ ETF اسپات مناسب سرمایه‌گذاری ساده و بلندمدته، ولی ETF فیوچرز بیشتر به درد تریدرهای حرفه‌ای و کوتاه‌مدت می‌خوره. همچنین میتونید برای آشنایی با ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاری کوتاه مدت میتونید مقاله بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری کوتاه مدت رو بخونید.
مزایا و معایب ETF فیوچرز بیت کوین
مزایای ETF فیوچرز بیت کوین:
- خرجش کمتر درمیاد: چون صندوق‌های فیوچرز دیگه نیازی به نگهداری بیت کوین واقعی ندارن، دردسرهای امنیتی و کارمزدای اضافی مثل ETF اسپات رو ندارن. همین باعث می‌شه هزینه مدیریتشون یه‌کم پایین‌تر باشه.
- دیگه لازم نیست نگران کیف پول باشی: وقتی بیت کوین می‌خری باید یه کیف پول ارز دیجیتال امن داشته باشی، کلی هم حواست به کلید خصوصی باشه که گم نشه یا کسی ندزدتش. ولی با ETF فیوچرز، اصلاً پای بیت کوین واقعی وسط نیست. فقط سهم یه صندوق رو می‌خری و تموم.
- همه‌چی قانونیه و زیر نظره: این ETFها زیر نظر نهادهای مالی رسمی مثل SEC فعالیت می‌کنن، پس شفافیت بیشتری دارن و تو یه چارچوب قانونی کار می‌کنن.
- میتونی روی تغییرات آینده قیمت بیت کوین سرمایه‌گذاری کنی: اگه از اونایی هستی که دنبال نوسان‌گیری و پیش‌بینی بازارن، ETF فیوچرز گزینه خوبیه چون میتونی بدون خرید بیت کوین واقعی، از بالا و پایین شدن قیمتش بهره ببری.
معایب ETF فیوچرز بیت کوین:
- خودِ بیت کوینو نداری: بزرگ‌ترین ایرادش اینه که هیچ بیت کوینی واقعاً تو صندوق نیست. فقط روی قراردادهای آینده بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنه. یعنی سهمی که داری، پشتوانه‌اش بیت کوین نیست، یه قرارداده.
- یه جورایی ریسک طرف مقابلم داره: چون قرارداد فیوچرز یعنی “بعداً بیت کوین می‌خری یا می‌فروشی“، همیشه یه احتمال کوچیک هست که اون طرف معامله نتونه تعهدشو انجام بده. اینو بهش می‌گن ریسک طرف مقابل.
- ممکنه قیمتش با خود بیت کوین فرق داشته باشه: گاهی وقتا قیمت قراردادهای فیوچرز با قیمت واقعی بیت کوین فرق داره. یعنی ETF دقیق هم‌جهت با بیت کوین حرکت نمی‌کنه و ممکنه سود و زیانش متفاوت باشه.
- خرج‌های پنهونی داره: یه سری هزینه‌های مدیریتی و تمدید قرارداد هست که ممکنه خورده‌خورده سودت رو بخورن. گاهی حتی بیشتر از این درمیاد که بری مستقیم قرارداد فیوچرز تو صرافی ارز دیجیتال بخری.
- فقط تو ساعات کاری بورس میتونی معامله کنی: برخلاف بازار کریپتو که ۲۴ ساعته فعاله، ETFها فقط توی ساعت کاری بازار بورس معامله می‌شن. یعنی اگه نصف شب یا آخر هفته بازار ریخت یا پرید، نمی‌تونی کاری کنی.
- ممکنه بازدهیت کم‌کم آب بره (decay): چون قراردادهای فیوچرز یه تاریخ انقضا دارن، باید دائم تمدید بشن. این تمدید هزینه داره و باعث می‌شه بازدهی صندوق به‌مرور کم بشه. به این می‌گن decay یا “پول دادن برای تمدید“.
چگونه ETF فیوچرز بیت کوین بخریم؟
برای خرید ETF فیوچرز بیت کوین، لازم نیست بری صرافی ارز دیجیتال یا دنبال کیف پول بگردی. فقط کافیه یه حساب بورسی تو یکی از کارگزاری‌های معتبر (مثل همونی که باهاش سهام می‌خری) داشته باشی. بعد از اون میتونی نماد ETFهایی مثل BITO، BTF یا BITS رو سرچ کنی و به راحتی مثل یه سهم عادی بخریشون. این ETFها تو بورس‌هایی مثل نیویورک یا نزدک معامله می‌شن و فقط تو ساعات کاری بازار قابل خرید و فروش هستن.
اما اینکه کدوم مسیر رو انتخاب کنی خرید مستقیم بیت کوین یا رفتن سراغ ETFهای اسپات یا فیوچرز همه چیز به استراتژی شخصی و دیدگاه سرمایه‌گذاریت بستگی داره. اگه دنبال مالکیت واقعی بیت کوینی، صرافی و کیف پول لازمته.
ولی اگه راحتی، قانون‌مندی و دسترسی ساده برات مهمه، ETF اسپات گزینه بهتر و کم‌ریسک‌تریه چون مستقیم قیمت بیت کوین رو دنبال می‌کنه. ETF فیوچرز بیشتر به درد نوسان‌گیرها و اونایی می‌خوره که دنبال سود از تغییرات کوتاه‌مدت قیمت بیت کوین هستن، چون روی قراردادهای فیوچرز سرمایه‌گذاری می‌کنه و ممکنه قیمتش دقیقاً با بیت کوین هماهنگ نباشه.
تاثیر ETF فیوچرز بر آینده بیت کوین؟
با اینکه ETFهای فیوچرز بیت کوین به‌طور مستقیم بیت‌کوین نگه نمی‌دارن، اما یه نقش مهم توی جا انداختن بیت‌کوین تو بازارای سنتی داشتن. این ETFها راه رو برای سرمایه‌گذارای بزرگ، مثل صندوق‌های پوشش ریسک یا نهادهای مالی، باز کردن تا بدون نیاز به نگهداری خود بیت‌کوین، روی قیمتش سرمایه‌گذاری کنن. همین موضوع باعث افزایش علاقه بازار سنتی به بیت‌کوین شد، که به نوبه خودش یه جور تقویت اعتماد به کل بازار کریپتو حساب می‌شه. پس در بلندمدت، این اعتمادسازی می‌تونه به رشد تدریجی قیمت بیت‌کوین کمک کنه.
اما از اون طرف، چون ETFهای فیوچرز بیشتر توسط معامله‌گرای حرفه‌ای و نوسان‌گیر استفاده می‌شن، ممکنه باعث افزایش نوسانات توی بازار بشن. وقتی حجم معاملات بالا میره و تریدرها از ابزارهای فیوچرزی استفاده می‌کنن، تغییرات قیمتی ممکنه سریع‌تر و هیجانی‌تر شه. به همین خاطر، تأثیر ETF فیوچرز روی قیمت بیت‌کوین دو لبه‌ست: از یه طرف باعث افزایش نقدینگی و توجه بیشتر می‌شه، از یه طرف هم می‌تونه نوسانات شدیدتری به همراه داشته باشه. در کل، حضور این ETFها احتمالاً مسیر رشد رو تقویت می‌کنه ولی باعث جهش ناگهانی قیمت نمی‌شه.
تاریخچه و مهمترین ETF های فیوچرز بیت کوین
ایده‌ی ساخت ETF بیت کوین اولین بار وقتی شکل گرفت که سرمایه‌گذارها و کارگزاری‌ها متوجه شدن قیمت بیت کوین داره مدام بالا میره و داره بین مردم محبوب می‌شه. این رشد قیمت باعث شد خیلی‌ها به فکر ساخت صندوق‌هایی بیفتن که بتونن از طریقشون روی بیت کوین سرمایه‌گذاری کنن و سود بگیرن، بدون اینکه لازم باشه خودشون مستقیماً بیت کوین بخرن و نگهداری کنن.
با بالا رفتن قیمت بیت کوین و رسیدنش به ده‌ها هزار دلار، خرید مستقیم بیت کوین برای خیلی از سرمایه‌گذارهای خرد سخت یا غیرممکن شد. برای همین، کارگزاری‌ها تصمیم گرفتن صندوق‌هایی طراحی کنن که مثل سهام در بورس معامله بشن و به سرمایه‌گذارها اجازه بدن از نوسانات قیمت بیت کوین استفاده کنن. اولین درخواست رسمی برای ساخت ETF بیت کوین هم در سال ۲۰۱۳ توسط برادران وینکلووس به کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) ارائه شد.
طبق مقاله‌ای که تو سایت Investopedia منتشر شده، اولین ETF رسمی مرتبط با بیت کوین، صندوق ProShares Bitcoin Strategy ETF (با نماد BITO) بود:
"The first official bitcoin-linked ETF was the Proshares Bitcoin Strategy ETF (BITO), which mainly uses futures contracts. It was approved by the SEC in Oct. 2021 and is listed on the New York Stock Exchange."
ترجمه :
“ اولین ETF رسمی مرتبط با بیت کوین، ProShares Bitcoin Strategy ETF (با نماد BITO) بود. این صندوق بیشتر با قراردادهای فیوچرز بیت کوین کار می‌کنه، نه خود بیت کوین. تو اکتبر ۲۰۲۱ توسط کمیسیون بورس آمریکا (SEC) تأیید شد و الان هم تو بورس نیویورک معامله می‌شه.“
تا قبل از سال ۲۰۲۴، SEC همه‌ی درخواست‌هایی که برای تأسیس ETFهایی با پشتوانه‌ی بیت کوین واقعی داده می‌شد رو رد می‌کرد. اما بعد از صدور یه حکم دادگاه در آگوست ۲۰۲۳، کمیسیون مجبور شد این درخواست‌ها رو دوباره بررسی کنه.
در نهایت، در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴، SEC بالاخره با تأسیس ۱۱ ETF اسپات بیت کوین موافقت کرد. این ETFها برخلاف BITO، خودشون بیت کوین واقعی نگه می‌دارن و از همون ماه هم وارد بازار شدن و معامله‌شون شروع شد.
بعد از BITO، چند صندوق دیگه هم وارد بازار شدن که تمرکزشون روی قراردادهای فیوچرز بیت کوین و گاهی اتریوم بود. مهمترین ETFهای فیوچرز بیت کوین عبارتند از:
- ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO) – اولین ETF فیوچرز بیت کوین و همچنان یکی از محبوب‌ترین‌ها
- Valkyrie Bitcoin and Ether Strategy ETF (BTF) – صندوقی که روی قراردادهای فیوچرز بیت کوین و اتریوم سرمایه‌گذاری می‌کنه
- Global X Blockchain & Bitcoin Strategy ETF (BITS) – ترکیبی از سهام مرتبط با بلاکچین و قراردادهای فیوچرز بیت کوین
- ProShares Short Bitcoin ETF (BITI) – برای کسانی که روی کاهش قیمت بیت کوین حساب باز می‌کنن.
نتیجه گیری
ETF فیوچرز بیت کوین چیست؟ ETFهای فیوچرز بیت کوین راهی ساده‌تر و قانونی‌تر برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم روی بیت کوین هستن. اگه نمی‌خوای درگیر کیف پول و نگهداری رمزارز بشی، ولی همچنان دوست داری از بالا و پایین شدن قیمت بیت کوین سود بگیری، این ETFها می‌تونن یه گزینه خوب باشن. با این حال، باید بدونی که این صندوق‌ها خودشون بیت کوین ندارن و به‌جای اون روی قراردادهای فیوچرز سرمایه‌گذاری می‌کنن، پس ممکنه همیشه عملکردشون دقیقاً مثل بیت کوین نباشه.
برای بعضیا، ETF فیوچرز یه پل مطمئنه برای ورود به دنیای کریپتو از راه بازارهای سنتی. برای بعضی‌های دیگه هم ابزاریه برای نوسان‌گیری و استراتژی‌های کوتاه‌مدت.
اما مهمترین نکته اینه که قبل از ورود، سبک سرمایه‌گذاری، تحمل ریسک و هدف خودت رو خوب بشناسی. چون با اینکه این ETFها در چارچوب قانون هستن، ولی هنوز هم با ریسک‌هایی مثل نوسان بالا، کارمزد و اختلاف قیمت نسبت به بیت کوین واقعی روبه‌رو هستن.
سوالات متداول
یه صندوق سرمایه‌گذاری بورسیه که به‌جای خرید بیت کوین واقعی، روی قراردادهای فیوچرز بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنه. یعنی قیمت آینده بیت کوین رو دنبال می‌کنه، نه قیمت لحظه‌ای اون.
ETF اسپات خودش بیت کوین واقعی داره و مستقیم قیمت بازار رو دنبال می‌کنه. ولی ETF فیوچرز فقط قراردادهای فیوچرز داره و ممکنه قیمتش دقیق با بیت کوین هماهنگ نباشه.
اگه دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر و ساده‌تری هستی، ETF اسپات انتخاب بهتریه چون خودش بیت کوین واقعی نگه می‌داره و قیمتش دقیقاً با بازار پیش میره. اما اگه دنبال نوسان‌گیری و معامله‌های کوتاه‌مدتی، ETF فیوچرز می‌تونه برات جذاب‌تر باشه چون روی قیمت آینده بیت کوین شرط می‌بنده. در نهایت بستگی داره که هدفت سرمایه‌گذاری بلندمدته یا ترید فعال.
بیشتر مناسب تریدرهای حرفه‌ای و اوناییه که دنبال سود از نوسانات کوتاه‌مدت هستن. برای سرمایه‌گذاری بلندمدت یا ساده‌تر، ETF اسپات یا حتی خرید مستقیم بیت کوین بهتره.
ریسک‌هایی مثل تفاوت قیمت با بیت کوین واقعی، کارمزدهای تمدید قرارداد، محدود بودن به ساعت‌های معاملاتی بورس و احتمال کاهش بازدهی به مرور (decay).
