| نام پروژه | سال راه‌اندازی | هدف اصلی | ویژگی شاخص |
| بیتکوین | 2009 | پرداخت امن و غیرمتمرکز | امن، کمیاب، بدون واسطه |
| اتریوم | 2013 | اجرای قرارداد هوشمند و dApp | جامعه بزرگ، قرارداد هوشمند |
| استلار | 2014 | پرداخت بین‌المللی عمومی | SCP، کم‌هزینه، سریع |
| ریپل | اوایل 2010 | پرداخت سریع بین بانکی | RippleNet، همکاری با بانک‌ها |
| کاردانو | 2017 | قرارداد هوشمند علمی و ایمن | Ouroboros، لایه‌مجزا، علمی |
| پولکادات | 2020 | اتصال بلاکچین‌ها | Relay/Parachain/Bridge |
| آواکس | 2020 | شبکه سریع و مقیاس‌پذیر | Finality زیر ۲ ثانیه |
| یونی‌سواپ | 2018 | صرافی غیرمتمرکز | AMM، بدون دفتر سفارش |
| تزوس | 2014 | ارتقاء داینامیک و NFT | بدون نیاز به فورک |
| ایاس | 2018 | اجرای dApp با سرعت بالا | PoS پیچیده، فورک جدید |
| هایپرلجر | 2017 | بلاکچین خصوصی سازمانی | حریم خصوصی بالا، ماژولار |
| پالیگان | 2020 | پل بین اتریوم و پالیگان | کارمزد کم، دو پل Plasma و PoS |
| چین‌لینک | سال 2017 | متصل کردن اطلاعات دنیای واقعی به قرارداد هوشمند | اوراکل های غیرمتمرکز |
| اتریا | 2015 | اولین پروژه NFT | اولین استفاده از NFT در اتریوم |
| DAO | سال 2016 | مدیریتی غیرمتمرکز | با رأی‌گیری کاربران و بدون مدیر |
| IBM Blockchain | 2015 | کاربرد تجاری در سازمان‌ها | امنیت غذایی، SCM سازمانی |
| BNB Chain | 2020 | بلاکچین سریع برای DeFi/NFT | سریع، مقیاس‌پذیر، مستقل از Binance |
این روزها بلاکچین به خاطر شفافیت بالا و امکان ردیابی تراکنشها، باعث شده خیلی از معاملات مالی راحت‌تر و مطمئن‌تر انجام بشن.جدا از بانک‌ها، زنجیره‌های تأمین هم از این تکنولوژی برای ساده‌تر کردن پیگیری و مدیریت کالاها و شرکت‌های بزرگ فناوری هم از بلاکچین به عنوان راه‌حل‌های جدید در بخش‌های مختلف استفاده می‌کنن.
ویژگی های پروژه های بلاکچین که باعث محبوبیتش شده
- امن
- شفافیت
- به واسطه نیازی نداره
- تراکنش‌هاش دائمی و قابل پیگیرین
لیست بهترین پروژه های بلاکچین:
استلار (Stellar)
Stellar یکی از بهترین پلتفرم های بلاکچین هست که از همون اول هدفش مشخص بود:
- ساده و سریع‌کردن تراکنش‌های مالی، مخصوصاً بین‌المللی.
- این پروژه در سال ۲۰۱۴، توسط یکی از بنیان‌گذارای Ripple راه افتاد.
- Stellar یکی از پروژه های بلاکچین، خیلی زود تونست جای خودشو تو دنیای پرداخت‌های جهانی و دیفای (DeFi) باز کنه.
- از یه الگوریتم خاص به اسم Stellar Consensus Protocol (SCP) استفاده میکنه که باعث میشه تراکنشها سریع و کم‌هزینه باشن.
- مکانیزم‌هایی برای جلوگیری از ورود افراد مشکوک یا خرابکار به تراکنشها داره.
چند شرکت معروف ازش استفاده می‌کنن:
- MoneyGram برای انتقال پول
- Circle برای پرداخت و مدیریت خزانه
از طرفی، یه پلتفرم قرارداد هوشمند به اسم Soroban هم داره که کار ساخت اپهای Web3 و مالی رو خیلی راحت‌تر کرده.همچنین برای مطالعه شبکه های بلاکچین توصیه میکنم مقاله لیست شبکه های بلاکچین رو هم مطالعه کنین.
استلار اومده تا:
- انتقال پول بین کشورها رو سریع، ارزان و امن کنه
- یه زیرساخت مطمئن و عمومی برای پرداخت‌های دیجیتال بسازه
- در واقع، دنبال اینه که یه پل بین دنیای مالی سنتی و دیجیتال بسازه، بدون اینکه نیازی به واسطه‌های پرهزینه باشه.
اتریوم (Ethereum)
اتریوم یکی از قدیمی‌ترین و موفق ترین پروژه های بلاکچین هست که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد.از اول هدفش این بود که فقط یه ارز دیجیتال مثل بیت کوین نباشه، بلکه یه پلتفرم کامل برای ساختن قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز باشه.
اتریوم خیلی سریع محبوب شد، مخصوصاً بین برنامه‌نویس‌ها. چون با استفاده از زبانی به اسم Solidity می‌تونن کلی اپلیکیشن غیرمتمرکز (یا همون dApp) بسازن. مثلاً بازار NFT، پروژه‌های مالی دیفای، بازی‌های بلاکچینی و چیزای دیگه که نیاز به یه سیستم امن و بدون واسطه دارن.
یکی از ویژگی‌های مهم اتریوم اینه که پشتش یه کامیونیتی خیلی بزرگ از توسعه‌دهنده‌ها و شرکت‌های معروف ایستادن.
یکی از معضلات همیشگی اتریوم، هزینه بالای گس و کندی پردازش‌ها بود. اما این مشکل، بی‌جواب نموند. در سال ۲۰۲۲، اتریوم از مدل پرمصرف اثبات کار به سراغ اثبات سهام رفت؛ تغییری که مصرف انرژی رو تا حد ۹۹.۹۵٪ کمتر کرد و مسیر پایدارتری برای آینده این شبکه باز کرد.
در کل، اتریوم اومده که مشکل وابستگی به واسطه‌ها رو حل کنه. یعنی بشه بدون نیاز به بانک، نهاد، یا نفر وسط، قرارداد بست، پول جابه‌جا کرد، اپ ساخت و کارهای مختلف انجام داد.
بیتکوین (Bitcoin)
بیتکوین (BTC) اولین ارز دیجیتال دنیاست که در سال ۲۰۰۹ توسط فرد یا گروه ناشناسی به اسم ساتوشی ناکاموتو معرفی شد.
هدفش این بود که یه سیستم پرداخت بسازه بدون نیاز به بانک یا واسطه، با امنیت بالا و شفافیت کامل.
در سال‌های اخیر، اکوسیستمش خیلی گسترده‌تر شده:
- راه‌اندازی پروتکل Ordinals که ساخت NFT روی بلاکچین بیتکوین رو ممکن کرد
- استفاده از واحدهای کوچیک بیتکوین (ساتوشی‌ها) برای ساخت توکن‌های جدید با پروتکل‌هایی مثل ARC20
- بیتکوین برای حل مشکل وابستگی به واسطه‌ها اومده.
- با بلاکچین غیرمتمرکز و محدود بودن تعداد کوین‌ها، یه سیستم ساخته که امن، شفاف و غیرقابل دستکاریه.
ایاس (EOS)
پلتفرم بلاکچین EOSIO اولین بار در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان یکی از بهترین پروژه های بلاکچین متن‌باز معرفی شد. این پلتفرم یکی از مخصوص توسعه‌ی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) و قراردادهای هوشمند طراحی شده و از یه الگوریتم اجماع پیچیده بر پایه اثبات سهام (PoS) استفاده میکنه که طبق گفته طرفداراش، کارایی بهتری نسبت به روش‌های قدیمی داره.
یکی از قابلیت‌های مهم ایاس، وجود یه سیستم حاکمیتی برای رأی‌گیری روی تغییرات پلتفرمه؛ یعنی کاربران می‌تونن درباره آینده شبکه نظر بدن.
نقاط قوت EOSIO:
- تراکنش‌های سریع
- سیستم‌های پیشرفته برای مدیریت دسترسی حساب‌ها
- مناسب برای توسعه اپهای حرفه‌ای
- تا الان بیش از ۴۰۰ اپلیکیشن روی این پلتفرم ساخته شده از جمله در زمینه‌های: مدیریت هویت، زنجیره تأمین (SCM) و بازی‌ها
- کامیونیتی EOSIO هم ابزارهایی ارائه داده که به کمکش میشه بلاکچین رو برای کاربردهای مختلف مثل سلامت، دیفای (DeFi) و زنجیره تأمین، شخصی‌سازی کرد.
در سال ۲۰۲۳، یه نسخه جدید به اسم EOSIO-Taurus عرضه شد که از کدهای پایه EOSIO فورک شده. این نسخه به‌طور ویژه برای نیازهای سازمانی و بلاکچین‌های خصوصی ساخته شده و قابلیت‌های کلیدی اون:
- توانایی پردازش تعداد زیادی تراکنش با حفظ سطح بالایی از امنیت
- تحمل خطا و بازیابی خودکار در مواقع بحران
- ابزارهای جدید برای دیباگ کردن قراردادهای هوشمند رو به خودش اضافه کرده.
در سپتامبر ۲۰۲۴ یه هارد فورک جدید انجام شد و الگوریتم اجماعی به اسم Savanna فعال شد. طرفدارا می‌گن این الگوریتم جدید، خیلی سریع‌تر، مقیاس‌پذیرتر و امن‌تر از نسخه‌های قبلیه.
تزوس (Tezos)
Tezos یکی از بهترین پروژه های بلاکچین از سال ۲۰۱۴ در حال رشده. این پلتفرم از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps)، قراردادهای هوشمند و ابزارهای مالی جدید مثل NFTها پشتیبانی میکنه.
Tezos یه قابلیت منحصربهفرد داره که اجازه میده بدون نیاز به فورک کردن شبکه، خودش رو به‌روزرسانی و بهینه کنه؛ یعنی توسعه‌دهنده‌ها می‌تونن ویژگی‌های جدید رو به‌مرور و از درون خود شبکه اضافه کنن، بدون اینکه نیازی به ساخت زنجیره‌ای جدید یا جابه‌جایی کاربران باشه. این کار رو با یه سیستم به‌روزرسانی داخلی انجام میده که توسعه‌دهنده‌ها می‌تونن باهاش ویژگی‌های جدید رو اضافه کنن.
کامیونیتی Tezos خیلی فعاله و تا الان چندین بار پلتفرم رو به‌روزرسانی کرده. این به‌روزرسانی‌ها باعث شدن:
- سرعت و عملکرد بهتر بشه
- اندازه مجاز قراردادهای هوشمند بزرگ‌تر بشه
- ابزارهایی ساخته بشه برای اینکه بشه راحت‌تر NFTها رو وارد زنجیره تأمین شرکت‌ها کرد
آخرین آپدیت Tezos به اسم Oxford 2 در فوریه ۲۰۲۴ منتشر شد و امکانات جالبی داشت، مثل:
- نسخه‌ی تازه‌ای از رمزنگاری Timelocks برای امنیت بیشتر
- امکان استفاده از “private smart rollups” که به توسعه‌دهنده‌ها اجازه میده انتخاب کنن اپلیکیشن‌شون مجوزدار باشه یا نه (permissioned یا permissionless)
هایپرلجر
Hyperledger Fabric یکی یاز موفق ترین پروژه های بلاکچین هست که در سال ۲۰۱۵ معرفی شد و اولین نسخه‌ی پایدارش در سال ۲۰۱7 منتشر شد.
Hyperledger Fabric با داشتن ساختار ماژولار و اجزای قابل اضافه کردن، یک گزینه ی ایده‌آل برای بلاکچین‌های خصوصی به شمار میاد ، دقیقا جایی که سرعت و امنیت اولویت بالایی دارن.
یکی از ویژگی‌های جالبش اینه که از یه مدل قرارداد هوشمند باز (Open Smart Contract Model) استفاده میکنه که میتونه انواع مدل‌های داده رو پشتیبانی کنه، مثل مدل حسابی (Account-based) یا مدل UTXO (که در بیتکوین استفاده میشه).
از نظر حریم خصوصی هم خیلی قوی کار کرده و قابلیت اشتراک‌گذاری داده‌های خصوصی به صورت محدود (فقط برای افرادی که نیاز دارن بدونن) رو داره، به کمک چیزی به اسم “Private Data Collections”.
جامعه توسعه‌دهنده Hyperledger Fabric هم خیلی فعال و متنوعه و مدام در حال اضافه‌کردن ویژگی‌های جدیده. مثلا در نسخه ۳.۰ که سپتامبر ۲۰۲۴ منتشر شد، از مکانیزم تحمل خطای بیزانسی (Byzantine Fault Tolerance) پشتیبانی اضافه شد؛ این یعنی شبکه حتی اگه بعضی نودها خراب بشن یا رفتار خرابکارانه داشته باشن، باز هم درست کار میکنه.
کاردانو (Cardano)
Cardano یکی از بهترین پروژه های بلاکچین متن‌بازه که هدفش ساختن یه پلتفرم عمومی برای قراردادهای هوشمند و اپهای غیرمتمرکزه. ارز دیجیتال بومی اونم اسمش ADA هست.
کاردانو توسط چارلز هاسکینسون راه‌اندازی شده؛ کسی که خودش از بنیان‌گذارای اتریوم بود ولی به خاطر اختلاف‌نظر با بقیه جدا شد و بعدش اومد کاردانو رو از سال ۲۰۱۷ راه انداخت.
کاردانو به خاطر چندتا ویژگی خاص، تونسته حسابی معروف و محبوب بشه:
- کاردانو با الگوریتم PoS و پروتکل منحصربهفرد Ouroboros، اعتبارسنج‌ها رو به‌صورت عادلانه انتخاب میکنه.
- معماریش از دو لایه مستقل تشکیل شده که یکی برای تراکنشها فعاله و اون یکی مخصوص قراردادهای هوشمنده که هنوز کامل نشده.
- کیف پول رسمی خودش رو داره به اسم Daedalus
- تراکنش‌هاش سریع و کم‌هزینه هستن
کاردانو اومده که یه بلاکچین امن، مقیاس‌پذیر و علمی‌محور بسازه، مخصوصاً برای قراردادهای هوشمند و اپهای غیرمتمرکز، با رویکردی متفاوت و دقیق‌تر از پروژه‌هایی مثل اتریوم.
پالیگان (Polygon)
یکی از معروفترین و بهترین پروژه های بلاکچین پالیگان (Polygon) هست که از سال ۲۰۲۰ به بعد حسابی شناخته شد. پالیگان به طور معمول به‌عنوان یک پل ارتباطی بین خودش و اتریوم برای جابه‌جایی NFTها و توکن‌های ERC عمل میکنه. این پل درواقع دوتا مسیر مختلف داره: یکی پل پلاسما و یکی پل اثبات سهام (PoS).
پل PoS در انتقال سریع توکن‌هایی مثل ETH کاربرد داره و پل پلاسما برای جابه‌جایی توکن‌های ویژه تری مثل NFTها هست.
نکته مهم درباره پل پالیگان اینه که هم کارمزد انتقالش پایینه (یعنی گس خیلی کمتری می‌خواد)، هم اینکه نیاز به هیچ واسطه یا شخص سومی نداره؛ همینم باعث شده کارا سریع‌تر و بدون دردسر انجام بشه.
آواکس (Avalanche)
Avalanche که با نماد AVAX (آواکس) شناخته میشه، یه بلاکچین لایه اول فوق‌سریع و مقیاس‌پذیره که در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد.
آواکس در سال ۲۰۲۳ حسابی ترکوند:
- قیمت توکنش رشد کرد
- تراکنشها توی C-Chain به میلیون‌ها مورد در روز رسید
- بالای ۱۳ میلیون دلار کارمزد فقط تو ۵ روز برای توکن‌های inscription پرداخت شد
- سرعت شبکه به ۴۰ تراکنش در ثانیه رسید
- مشارکت‌هایی مثل همکاری با J.P. Morgan (Onyx) باعث شد جایگاهش تو دنیای فین‌تک هم جدی‌تر بشه
آواکس اومده تا مشکلاتی مثل کندی تراکنشها، کارمزد بالا و مقیاس‌پذیری پایین تو بلاکچین‌هایی مثل اتریوم رو حل کنه.
با سرعت بالا، ساختار چندزنجیره‌ای، و پشتیبانی از اپهای پیچیده، تونسته یه گزینه جدی برای پروژه‌های دیفای، NFT، بازی و حتی بانک‌ها باشه.
لینک (Chainlink)
Chainlink یا لینک یکی از تأثیرگذارترین پروژه های بلاکچین هست که از اول هدفش مشخص بود: وصل کردن دنیای واقعی به قراردادهای هوشمند.
این پروژه توسط تیم SmartContract راه افتاد، شرکتی که از سال ۲۰۱۴ روی اتوماسیون قراردادها کار می‌کرد. خود Chainlink به‌طور رسمی تو ۲۰۱۷ معرفی شد و از همون اول هم سروصدای زیادی به پا کرد.
چین‌لینک به خاطر ساختار خاصش حسابی پیشرفت کرد:
- از اپراتورهای نود غیرمتمرکز استفاده میکنه که اطلاعات واقعی رو به قراردادهای هوشمند میدن
- توکنش اسمش لینک هست (که خیلی‌ها خود پروژه رو هم با همین اسم صدا می‌زنن)
- با شرکت‌های بزرگ مثل Google Cloud، Oracle و SWIFT همکاری داشته
- با بلاکچین‌های معروف مثل اتریوم و بیتکوین سازگاره
- حتی بانک‌ها و مؤسسات مالی هم می‌تونن ازش استفاده کنن
- در حوزه DeFi و اپهای غیرمتمرکز نقش خیلی مهمی داره چون بدونش خیلی از این پروژه‌ها اصلاً نمی‌تونستن اجرا بشن.
مشکل اصلی این بود که قراردادهای هوشمند داخل بلاکچین نمی‌تونن خودشون مستقیم به اطلاعات دنیای واقعی وصل بشن.
Chainlink اومده که این مشکل رو حل کنه؛
با ساختن یه پل بین بلاکچین و دنیای واقعی، کاری کرده که قراردادهای هوشمند بتونن به داده‌های بیرونی دسترسی داشته باشن، اونم به‌شکل امن، قابل اعتماد و تا حد زیادی غیرمتمرکز.
ریپل (XRP)
XRP یکی از بهترین پروژه های بلاکچین هست.توسعه‌ی اون توسط شرکت Ripple Labs انجام شده و از اوایل دهه ۲۰۱۰ وارد دنیای کریپتو شد. هدفش از ابتدا این بود که بانک‌ها و مؤسسات مالی بتونن بدون واسطه‌های سنتی، پول رو بین کشورها جابه‌جا کنن.
RippleNet به‌عنوان یک شبکه پرداخت مبتنی بر XRP در مناطق مختلفی مثل آسیا و اروپا مورد استفاده قرار گرفته. در همین حال، XRP Ledger هم مدام در حال گسترشه و حالا از حوزه‌هایی مثل هویت دیجیتال، توکن‌سازی، همکاری با بانک‌های مرکزی و ساخت استیبل‌کوین پشتیبانی میکنه. با وجود چالش‌های حقوقی با SEC، ریپل همچنان یکی از پروژه‌های فعال و اثرگذار در حوزه بلاکچینه.
XRP از همون اول برای حل مشکل پرداخت‌های بین‌مرزی سنتی اومده، که معمولاً کند، پرهزینه و پر از واسطه‌ست.با استفاده از XRP، پرداخت‌ها سریع، کم‌هزینه و به‌صورت آنی انجام میشن.
پولکادات (Polkadot)
Polkadot یکی از بهترین پروژه‌های بلاکچین در سال 2020 به طور رسمی راه اندازی شد.
Polkadot یه ساختار جالب و ماژولار داره:
- Relay Chain: زنجیره‌ی اصلیه که همه چیزو به هم وصل میکنه.
- Parachain: زنجیره‌های موازی که باعث میشن عملیات سریع‌تر و مقیاس‌پذیرتر انجام بشه.
- Bridge Chain: زنجیره‌هایی که بلاکچین‌های خارجی رو (که قوانین پولکادات رو ندارن) به سیستم وصل می‌کنن.
مشکل اصلی که پولکادات می‌خواد حل کنه، نبود ارتباط بین بلاکچین‌هاست.
تا قبل از پولکادات، هر بلاکچین یک جزیره بود، ولی پولکادات قصد داره همه این جزایر رو با هم مرتبط کنه تا بتونن با هم تعامل داشته باشن.
البته یه چالش بزرگ هم داره:
بازار قراردادهای هوشمند خیلی شلوغه و رقبای قدر مثل اتریوم و کاردانو جلوش هستن. اگه نتونه تو این رقابت خودش رو نشون بده، آینده‌اش کمی مبهم میشه.
یونی سواپ (Uniswap)
ایده اولیه این پلتفرم توسط ویتالیک بوترین در سال ۲۰۱۶ مطرح شد، اما راه‌اندازی رسمی اون چند سال بعد انجام شد و خیلی زود مورد توجه کاربران و توسعه‌دهنده‌ها قرار گرفت.
یونی‌سواپ با حذف نیاز به دفتر سفارش و واسطه، از سازوکار بازارساز خودکار استفاده میکنه تا کاربران بتونن به‌صورت مستقیم و بدون واسطه با هم معامله کنن. این سیستم باعث شد فرایند خرید و فروش ارزهای دیجیتال ساده‌تر، سریع‌تر و بدون واسطه انجام بشه، در نتیجه نیاز به اعتماد به نهادهای متمرکز هم از بین رفت.
یونی‌سواپ حالا به یکی از پروژه‌های کلیدی و تاثیرگذار در دنیای بلاکچین تبدیل شده و سهم قابل‌توجهی در پیشرفت دیفای داشته.
اتریا (Etheria)
حدود سه ماه بعد از اینکه اتریوم شبکه اصلی خودش رو در سال ۲۰۱۵ راه انداخت، یه نفر به اسم سایرس ادکیسون در کنفرانس DEVCON 1 پروژه‌ای رو به اسم Etheria معرفی کرد که خیلی زود تبدیل شد به یه اتفاق خاص در تاریخ بلاکچین.
ایده‌ی اتریا خیلی ساده ولی جذاب بود:
یه دنیای مجازی ساخته بودن که در اون کاربرا می‌تونستن زمین‌های شش‌ضلعی بخرن و بفروشن، اونم با پرداخت یه اتر (ETH). برای اینکه مشخص باشه هر زمین مال کیه، از چیزی استفاده شده بود که اون موقع خیلیا نمی‌شناختنش: NFT!
پروژه Etheria فقط یه بازی نبود، بلکه شروع‌کننده‌ی یه مسیر جدید شد برای دنیای کلکسیون‌های دیجیتال، فروش زمین تو متاورس و بازی‌های بلاکچینی.
دائو (DAO)
DAO اولین سازمان غیرمتمرکز خودگردان بود که روی بلاکچین اتریوم ساخته شد. این پروژه در سال ۲۰۱۶ معرفی شد.
ایده‌ش خیلی جذاب بود: اینکه یه سیستم مدیریتی ساخته بشه که نه رئیس داشته باشه، نه هیئت‌مدیره و همه چیز با رأی و قرارداد هوشمند پیش بره.
خیلی زود معروف شد و کلی سرمایه جذب کرد، اما یه هک بزرگ باعث شد حدود ۳.۶ میلیون اتریوم ازش دزدیده بشه. همین اتفاق باعث شد که شبکه اتریوم فورک بشه و به دو شاخه‌ی اتریوم (جدید) و اتریوم کلاسیک تقسیم بشه.
The DAO خیلی زود از کار افتاد، اما راه جدیدی در حوزه بلاکچین باز کرد و ایده‌ی حاکمیت غیرمتمرکز رو به شکلی جدی به این فضا وارد کرد، جوری که الهام‌بخش پروژه‌های بعدی شد.
DAO به زبان ساده یعنی: یه سازمانی که توسط کد و رأی‌گیری کاربران اداره میشه، نه با مدیر و رئیس و ساختارهای سنتی.
- هر کسی که توکن DAO رو داشته باشه، میتونه در تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنه؛ از تغییرات فنی گرفته تا نحوه خرج کردن پول‌ها.
- در حال حاضر، ده‌ها DAO بزرگ وجود دارن که هر کدومشون میلیون‌ها دلار در خزانه‌شون دارن و کاملاً با رأی‌گیری جامعه اداره میشن.
- این ساختار تونسته خیلی از مشکلات مدیریت متمرکز رو حل کنه؛ مثل فساد، نبود شفافیت، یا تصمیم‌گیری پشت درهای بسته.
- DAOها الان در همه‌چی استفاده میشن؛ از بازی‌های بلاکچینی گرفته تا تأمین مالی جمعی، و حتی پروژه‌های اجتماعی و هنری.
بلاکچین ibm
IBM هم حدود سال 2015 به عنوان یکی از بهترین پروژه های بلاکچین معرفی شد، ولی نه از اون نوع عمومی مثل بیتکوین یا اتریوم. IBM یه شبکه‌ی بلاکچین خصوصی و غیرمتمرکز ساخته که بیشتر برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها طراحی شده. هدفش اینه که راحت‌تر به سیستم‌های قدیمی سازمانی و فضای ابری (cloud) وصل بشه؛ چیزی که در بلاکچین‌های عمومی معمولاً سخته.
در ادامه از سایت techtarget درباره پیشرفت IBM در حوزه‌هایی مثل بانکداری، خدمات مالی و زنجیره تأمین، مطلبی آوردیم که به همراه ترجمه میخونیم.
Some examples of successful blockchain applications include IBM Food Trust, a SaaS network designed to ensure the safety and traceability of food by connecting members of the supply chain, from growers to distributors, manufacturers and retailers, including Walmart. The Blockchain Community Initiative in Thailand supports services such as payment obligations and enterprise auctions for Thai banks.
ترجمه:
برخی از نمونه‌های موفق استفاده از بلاکچین شامل IBM Food Trust میشن؛ یه شبکه‌ی SaaS (نرم‌افزاری به‌عنوان سرویس) که برای حفظ ایمنی و ردیابی مواد غذایی طراحی شده. این سیستم اعضای مختلف زنجیره تأمین رو به هم وصل میکنه، از کشاورز گرفته تا توزیع‌کننده، تولیدکننده و فروشنده‌ها – حتی شرکت بزرگی مثل Walmart هم ازش استفاده میکنه.
یه نمونه‌ی دیگه هم پروژه‌ایه به اسم Blockchain Community Initiative در تایلند که برای بانک‌های تایلندی خدماتی مثل مدیریت تعهدات پرداختی و مزایده‌های سازمانی رو ارائه میده.
یه ابزار که روی بلاکچین IBM ساخته شده IBM Blockchain Transparent Supply هست که برای کمک به شرکت‌ها در زنجیره تأمین طراحی شده. ویژگی‌هایی مثل:
- بررسی اصالت مواد اولیه
- پیش‌بینی بهتر نیازها
- کم‌کردن هزینهی دعواهای حقوقی، بازگشت کالا و انتقال اسناد
با IBM می‌تونی راحت قراردادهای هوشمند رو بسازی، تست کنی و سریع روی شبکه پیاده‌سازی‌شون کنی، بدون اینکه با دردسرهای فنی درگیر شی.
بایننس اسمارت چین (BSC)
BNB Chain (که قبلاً بهش می‌گفتن Binance Smart Chain یا BSC) یکی از پروژه های بلاکچینیه که توسط صرافی Binance ساخته شده.این شبکه از سپتامبر ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد و از همون اول هدفش این بود که یه بلاکچین سریع و کارآمد برای اجرای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های DeFi، NFT و بازی باشه.
و تو مدت کم، حسابی پیشرفت کرده:
- در ۲۰۲۳ اسمش رسماً به BNB Chain تغییر کرد تا تمرکزش رو از صرفاً «وابسته بودن به صرافی Binance» بیاره روی یه اکوسیستم مستقل‌تر.
- یه زنجیره جدید PoS راه‌اندازی شد برای استیکینگ و حاکمیت شبکه، که امنیت رو بیشتر کرد.
- سازگاری BNB Chain با ابزارهای اتریوم، فرآیند انتقال توسعه‌دهنده‌ها رو ساده و بی‌دردسر کرده.
هدف اصلی BNB Chain این بوده که:
- یه بلاکچین سریع‌تر، ارزون‌تر و مقیاس‌پذیرتر از اتریوم بسازه
- به کاربران و توسعه‌دهنده‌ها اجازه بده راحت قرارداد هوشمند اجرا کنن، بدون نیاز به هزینه بالا و ترافیک زیاد
با پل‌های بین‌زنجیره‌ای، BNB Chain میتونه با بقیه بلاکچین‌ها ارتباط داشته باشه و تجربه کاربر رو راحت‌تر و یکپارچه‌تر کنه.
نحوه پیدا کردن بهترین پروژه های بلاکچین
1. هدف و کاربرد پروژه
یه پروژه خوب یا باید یه مسئله واقعی رو برطرف کنه یا حداقل عملکرد سیستم‌های فعلی رو بهتر کنه.
2. تیم توسعه‌دهنده و سابقه‌شون
تجربه و تخصص تیم پشت پروژه نقش مهمی در موفقیش داره. بررسی سوابق کاری، پروژه‌های قبلی و حضورشون در کامیونیتی میتونه اطلاعات مفیدی ارائه بده.
3. فناوری و پروتکل مورد استفاده
پروژه باید از فناوری‌های به‌روز و امن استفاده کنه.
4. جامعه و پذیرش عمومی
پروژه‌هایی با کامیونیتی فعال و پشتیبانی قوی معمولاً موفق‌ترن. بررسی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، تعداد کاربران و میزان تعامل میتونه نشان‌دهنده سلامت کامیونیتی پروژه باشه.
5. امنیت و بررسی‌های فنی
پروژه باید از نظر امنیتی بررسی و اقدامات لازم برای جلوگیری از حملات و آسیب‌پذیری‌ها رو انجام داده باشه.
6. نقشه راه و برنامه‌های آینده
پروژه باید نقشه راه مشخص و قابل اجرایی داشته باشه.
نتیجه گیری
توانایی تحول‌آفرین بلاکچین معمولاً با اینترنت مقایسه میشه. اگه به دنیای بلاکچین علاقه داری، فرصت‌های حرفه‌ای زیادی در این فضا برات قرار داره. جدا از این پروژه های بلاکچین که در مقاله نام برده شد، کلی پروژه‌ی برجسته‌ی دیگه هم هست که می‌تونن واقعاً جریان‌ساز باشن.
یکی از مزیت های پروژه های بلاکچین داشتن امنیت بالاست. چون اطلاعاتش پخش شده و رمزنگاری شده‌ست، دست بردن توش یا تقلب کردن تقریبا غیرممکنه. به همین خاطر در حوزه‌هایی مثل بیمه، بانکداری، انتخابات و … کاربرد داره.
از اون طرف، چون قراردادهای هوشمند داره، دیگه احتیاجی به واسطه نیست. این یعنی تراکنشها سریع‌تر، ارزون‌تر و خودکار انجام میشن.
سوالات متداول
بلاکچین یه جور دفتر ثبت دیجیتالیه که اطلاعات رو به صورت زنجیره‌ای و امن ذخیره میکنه.
بیتکوین از بلاکچین کمک میگیره تا تراکنشها رو ثبت کنه و بدون هیچ واسطهای (مثل بانک) ارز دیجیتال تولید کنه. یعنی همه چیز مستقیم و شفاف انجام میشه.
اتریوم این امکان رو میده که قراردادهایی بنویسی که خودشون اجرا میشن، بدون نیاز به نفر وسط. این خیلی به ساخت اپهای غیرمتمرکز کمک کرده. البته یه مشکلی که داره اینه که گاهی پیچیدهست و هزینهی اجرای قراردادها هم ممکنه زیاد باشه.
نه! دنیای بلاکچین مدام در حال تغییره. بسته به شرایط بازار، تکنولوژی‌های جدید یا حتی استقبال مردم، پروژه‌ها ممکنه پیشرفت کنن یا مسیرشون رو عوض کنن. واسه همین همیشه باید اخبار و وضعیت پروژه‌ها رو دنبال کرد.
